A A: Bobinin, tel direnci ve fiziksel yapısı ile bağlantılı iyilik katsayısının gösterilişi, A=XL/R. Absorption: RF sinyalin, iyonosfer tabakasında zayıflaması, emilmesi. Adaptive: Uyarlamalı. Adım Motoru: Açısal konumu, adımlar şeklinde değiştiren, çok hassas sinyallerle sürülen motorlardır. Air Band Communication: Uçak -- Uçak ve Uçak -- Yer haberleşmesi. aktif anten: Fiziki olarak küçük boyda ancak içindeki RF kuvvetlendirici sayesinde yüksek alış hassasiyetli alma anteni. aktif süzgeç: Süzgeç görevini, içindeki elektronik devre ile gerçekleştiren devre All Pass Filter: Tüm bandı geçiren süzgeç. Alternating Current: Alternatif Akım. amatör bandlar: Amatörlerin çalışma yapabildikleri frekans aralıkları Amatör Telsiz Aygıtı: Amatör telsizcilik belgesine sahip gerçek kişiler tarafından, izin verilen band ve emisyonlarda çalıştırılan telsiz verici aygıtları. amatör telsiz çalışması: Amatör telsiz istasyonları aracılığı ile amatör telsizciler arasında yapılan çalışmalar. amatör telsiz haberleşmesi: Amatör telsizciler arasında bilgi alışverişi amacı ile yapılan, maddi çıkar ve ticari amaç taşımayan haberleşme amatör telsiz istasyon ruhsatnamesi: Amatör telsiz servisinde çalıştırılacak olan telsiz istasyonu ve bu istasyonda bulunan telsiz aygıtları için, amatör telsizcilik belgesine sahip olan kişiler ile dernekler ve eğitim öğretim kurumlarına verilen belge. amatör telsiz istasyonu: Amatör telsizcilik belgesine sahip gerçek kişiler ile dernekler ya da eğitim öğretim kurumları sorumlu operatörleri tarafından sabit, mobil ya da portatif olarak kullanılabilen ve adlarına verilmiş ruhsatnamede kayıtlı olan telsiz aygıtlarının bulunduğu yer. amatör telsiz olağanüstü durum hizmeti: Yerel, bölgesel ya da yurt çapında sivil savunma teşkilatına hizmet eden ve amatör telsizciler tarafından yürütülen telsiz haberleşme hizmeti. amatör telsiz servisi: Hiçbir maddi çıkar gözetmeden sadece kişisel heves ve gayreti ile telsiz tekniği alanında bilgi alışverişini sağlayan, amatör telsizciler arasında yapılan haberleşme servisi. amatör telsizci: Hiçbir maddi çıkar gözetmeksizin ve milli güvenlik gereklerine her zaman bağlı kalmak koşulu ile sadece kişisel istek ve çaba ile radyo tekniği alanında kendisini yetiştirmek amacıyla çalışan gerçek kişiler. Bir amatör telsizcilik belgesine haiz gerçek kişi. amatör telsizcilik belgesi: Amatör telsizcilik sınavını kazananlara verilen ve amatör telsizcinin sınıf ve yetkilerini belirleyen belge. Amplifikatör: Kuvvetlendirici, yükseltici ana istasyon: Kara mobil servisi içinde haberleşmeyi idare eden kara istasyonu. Analog: Genliği zamana göre değişen sinyal anod: Lambanın elektron toplanan kısmı, güç çıkışının alınacağı yer. Diyodun artı (+) ucu Antenna Tuner Unit: Telsiz aygıtı ile kablo ve antenin birlikte empedansını denkleştirmek için kullanılan ve içindeki bobin ve kondansatörün bağlanış şekline göre T ya da $\pi$ diye adlandırılan aygıt. Anten: Telsiz istasyonunun en önemli parçasıdır. Radyo frekans dalgalarının alınması ve uzaya yollanması görevidir. Antenna ground system: Kimi anten tipleri için RF referans potansiyeli için kullanılan terim. Dengesiz ya da asimetrik antenlerin çoğu iyi bir RF topraklamasına ihtiyaç duyar. Antenna impedance: Bir antenin rezonans anında empedansı. Her ne kadar bir anten empedansı çalışma frekansı ile karışsa da, çoğu alıcı için bir anten 50 Ohm olmalıdır. Antenna matching: Vericinizin çıkış devresi için en iyi performansta olduğu antenin rezonans empedansı Apogee: Uydunun dünyaya en uzak olduğu nokta atlama bölgesi: Radyo dalgası atmosferden kırılıp yere döndüğünde bir alıcı tarafından duyulabilir. Ancak iki anten arasında sinyalin hiç duyulmadığı bir nokta bulunur ki bu noktaya atlama bölgesi denir. atlama aralığı: Verici anten ile kırılan dalganın toprağa dönüş noktası arasındaki aralığa atlama aralığı denir. Auto patch: Telefon bağlantısı için tekrarlayıcı işleminde kullanılır. Average power: Standart güç ölçerde ölçülen güç. Ortalama güç. Awards: Amatörlerin yaptıkları görüşmelerin belli kriterlere göre değerlendirilmesi sonucunda verilen ödül belgesi Azimut Haritası: Uzak mesafe radyo iletişimi yapmadan önce yön tayini yapmak için kullanılan haritadır. B Backscatter: E ve F katmanları aracılığıyla iyonosfer yayılım şekli, istasyonların atlama bölgeleri içindeki diğer istasyonları duymalarını sağlar. band genişliği: Belli bir değerin altına düşülmeden çalışılabilecek frekans aralığı, antende izin verilen SWR aralığında çalışılabilecek frekans aralığı, modüle edilmiş sinyalin kapladığı aralık. Band Pass Filter: Band Geçiren Süzgeç Band Planları: Hangi bandda nasıl çalışılabileceğini belirleyen temeller Band Scan: Alt ve üst sınırı belirlenmiş aralıkta frekans tarama Band: Frekans aralığı Bandwidth: Belirli bir emisyon tipi için gerekli frekans, bandgenişliği. Base Band: Temel Band Batarya: Sulu akü, pil grubu, Nikel-Kadmiyum, Nikel Metal Hibrid, Li-İon. Baud: Modemin saniyede aktarabileceği veri hızı, BPS. Baycom modem: VHF ya da UHF bandında 1.2\pmzerodot\pmzerodot\ \textit{Baud} paket radyo haberleşmesi yapmak için gereken en basit modem. Baycom: Paket radyoda kullanılan bir program Beacon: Bandların özel bölümlerinde bulunan ve sürekli tanıtım işareti yollayan istasyon. Bu istasyondan alınan sinyal düzeyi, bizlere o yöne doğru yapılabilecek görüşmenin ne derecede nitelikli olabileceğine ilişkin bilgi sağlar. Beam: Yönlü anten Boat anchor: Antika amatör ekipmanları Bölge numarası: Çağrı işaretinde, işaret sahibinin bulunduğu bölgeyi belirten rakam. Broadcast: Ticari Radyo yayını. Haberleşme tek yönlüdür. Busy lockout: Kullanılan bir frekansta iletimi engeller. Büro, QSL Büro, via bureau: Görüşülen istasyona yollanacak QSL kartın, onun üyesi bulunduğu amatör derneğe yollanması, o derneğin QSL Kart ile ilgilenen kısmı C Call Book: Çağrı İşaretleri Kitabı, dünyadaki tüm amatörlerin çağrı işaretlerinin ve adres bilgilerinin bulunduğu kitap Call Sign: Çağrı İşareti. Amatör radyo operatörlerini tanımlamak için kullanılan ve yetkili birim tarafından dağıtılan harf ve sayı dizisi. Capacitance: Kapasitans, sığacın alternatif akımdaki direncidir. Birimi Ohm’dur. Carrier frequency offset: (Carrier Shift) RTTY ya da benzeri iletişim için taşıyıcının 1 ve \pmzerodot\ arasındaki uzaklık. Carrier: Modüle edilmemiş iletilen bir sinyal. CEPT amatör telsizcilik belgesi: CEPT ülkelerince kabul edilen ve tüm CEPT ülkelerinde karşılıklılık temelleri çerçevesinde geçerli olan herhangi bir amatör telsizcilik belgesi. CEPT ülkesi: Türkiye’nin de dahil olduğu Avrupa Posta ve Telekomünikasyon İdareleri Birliği üyesi olan ülke. CEPT: Avrupa Posta ve Telekomünikasyon idareleri Birliği. Chirp: Mors haberleşmesinde, genellikle aygıt beslemesinin yetersizliğinden, frekansın değişmesi Circular Polarization: Antenden yayılan sinyallerin yatay ve dikey olarak sürekli yer değiştirmesi Clarifier: Telsizin sadece alıcı frekansının çok ufak bir bandda değiştirilebilmesi RIT Coax: Koaksiyel Kablo Contest: Belirlenmiş bir tarih ve saatte başlayıp, belirlenmiş kurallara göre sürüp, gene belirlenmiş bir zamanda biten amatör yarışması. Belirlenen kriterlere göre her QSO için belirli bir puanlama sistemine göre derecelendirilir. Continuous Wave: Sürekli Dalga, CW kısaltmasının İngilizce karşılığı Conversion: Dönüştürme Conversion: Alıcıdaki IF devrelerinin sayısı. CW filter: Kalabalık band koşullarında alımı iyileştirmek için IF geçiş bandını daraltmak için kullanılır. CW haberleşmesi: Mors alfabesi kullanılarak yapılan haberleşme CW kısaltmaları: Amatör telsizcilerin, CW (mors) çalışma esnasında, zamandan kazanmak için kullandıkları ve genellikle İngilizce sözcüklerin kimi başharflerinden oluşan kısaltmalar Cycle: Saniyedeki titreşim, frekans. Ç Çağrı İşareti: Amatör Telsiz istasyonuna, KEGM'ce (Türkiye'de) verilen tanıtım işareti. Genel olarak, amatör, profesyonel, gemi, uçak\dots\ gibi her telsiz istasyonunun bir çağrı işareti vardır. Çift Dinleme: Herhangi bir kanalı dinlerken aynı zamanda başka bir kanalı da dinleme olanağı olan düzenek. D D Tabakası: Yeryüzünden 76 -- 93 km yukarıda olup gündüz saatlerinde meydana gelir. Bu tabakadaki iyonlaşma güneşin bu noktaya olan uzaklığına bağlıdır. Gündüz D tabakası 16\pmzerodot\ ve 8\pmzerodot\ m bandlarını tamamen emer. Dalga Boyu: Radyo dalgasının 1 periyodunda aldığı yol. T harfi ile gösterilir. DARC: (Deutscher Amateur Radio Club) Alman Amatör Radyo Kulübü data communications: İki ya da daha fazla konum arasında veri aktarımı. dB: Desibel dBd: Dipol antenle karşılaştırıldığında RF güç birimi. dBi: İzotropik bir antene kıyasla RF gücü birimi. dBm: Desibel ölçümü. 6\pmzerodot\pmzerodot\ $\Omega$ yük empedansında 1 mW'tır. (\pmzerodot\ dBm = 1 mW). DBS: (Direct Broadcasting by Satellite) Uydudan Doğrudan Yayın DC ground: Tehlikeli doğru gerilimlerin birikmesini önlemek için doğrudan şasiye ya da batarya toprağına bağlanan bir bağlantı noktası. DC Motor: Doğru akım ile çalışan motor. demodülasyon: Taşıyıcı Radyo frekans dalgası üzerindeki bilgi sinyalinin (modülasyon biçimine göre) uygun yöntemle ayrılması ve kullanılır duruma getirilmesidir. deniz bandı: Gemilerin haberleşmesi için ayrılmış HF ve VHF frekans aralıkları deniz mobil servisi: Sahil ve gemi istasyonları arasında mobil olarak çalıştırılan servis. Deviation: FM modülasyonunda, modüle eden bilgi sinyalinin etkisi ile, merkez frekansının değişmesi DIGIPEATER: (DIGItal RePEATER) Sayısal bilgi aktarıcı Sayısal: Sadece 1 ve \pmzerodot\ kullanan çalışma. Sayısal Haberleşme: Bilgisayar ile telsiz aygıtının birlikte çalışarak, sayısal sinyallerin radyo frekans yolu ile karşı istasyonlara aktarımı Dikey Polarizasyon: Antenden, sinyallerin yer yüzeyine dik yayılımı, Dip meter: Elektronik, rezonans frekansı bulucu devre Dipol Anten: Çalışacağı frekansın \nicefrac{1}{4} dalga boyunda kesilmiş iki parçalı ve ortadan beslemeli anten. Besleme noktası dengelidir. Sadece dik yönde verimli haberleşme yapılabilir. Doğrudan: QSO yapılan kişiye QSL kartın posta yoluyla ve doğrudan onun adresine yollanmasıdır. Direnç: Elektrik akımına zorluk gösteren pasif devre ögesi Discone Antenna: Geniş bandlı anten. Tepe kısmı disk şeklinde, aşağı inen kolları konik şekilde. Distortion: Bozulma Distress call: Hayatı tehdit edici bir duruma işaret eder. En sık SOS ya da MAYDAY çağrısı olarak adlandırılır. Distress frequency: Tehlike çağrısında kullanılmak üzere özel bir frekans ya da kanal. Telsiz telefon tehlike frekansları 2,182 MHz ve 156,8 MHz'dir. Kurtarma gemisi 243 MHz kullanır. Deniz tehlike frekansları aynı, genel havacılık frekansları ise 121,5 MHz. Diyot: Elektrik akımını tek yönlü geçiren elektronik öge. Double Side Band: Çift Yanband Doubling: Röleye iki istasyonun aynı anda çağrı için mandala basması, üst üste konuşma. Downlink: Tekrarlayıcı ya da uydunun bir kullanıcıya ilettiği frekans. Uydunun dönüş frekansı. DUAL: İkili. (Dual Aygıt: VHF/UHF çift bandlı) (Dual Anten: VHF/UHF çift bandlı) dualwatch: Aynı anda iki sinyal almak. dummy load: Vericiyi ayarlamak ya da test etmek için kullanılan yapay yüktür. Genelde amatör telsiz aygıtlarını ayarlamak için 5\pmzerodot\ Ohm değerinde direnç kullanılır. dupleks çalışma: İki farklı frekans kullanılır ve haberleşme iki yönlüdür. Aynı anda hem alma hem gönderme, telefon gibi duplexer: Gönderme ve alma sinyallerini ayıran bir aygıt. Dx'pedition: Trip to foreign land to “be DX”. DX: Uzak istasyon çalışması ya da uzak mesafe anlamına gelen kısaltma işaretidir. DXCC Listesi: DXCC Diploması için tüm dünyadaki prefikslerin listesi. DXCC: (DX Century Club) Amatörler arasında, en büyük diploma diye konuşulur. Amaç, mümkün olduğunca çok prefiks ile QSO yapıp QSL kartı ile bunu belgelemektir. ARRL tarafından organize edilmektedir. Dxer: Uzak mesafe haberleşmesi ile ilgilenen kişi Dxing: Uzak mesafe haberleşme çalışması Dxpeditions: İstasyon olmayan (ancak çağrı işareti bulunan) bölgelere istasyon kurmak ve bir süre çalışmak. E E Tabakası: Yer yüzeyinden 11\pmzerodot\ -- 127 km yukarda olup iyonlaşma öğle saatlerinde en yüksektir. Güneşin batması ile birlikte bu tabaka kaybolur. 118 km mesafede olan kısmına sporadic E tabakası Es denir ve 21 MHz, VHF/UHF haberleşmesinde önemli rol oynar. E-skip: Sporadik E-katmanlı iyonosferik yayılım Effective Radiated Power (ERP): Verici çıkış gücü ile anten dB kazancının çarpımı ile bulunan yayılım gücü emisyon: Bir verici istasyonun meydana getirdiği ışınım ya da ışınım üretimi. Empedans: Bir devrenin alternatif akıma gösterdiği dirençtir. Aygıt çıkışı, iletim hattı ve anten empedansları bizlerin en çok kullandıklarımızdır. Emphasis: Vurgu Encryption: Şifreli formun iletilmesi, böylece yalnızca belirli kişilerin ne gönderildiğini anlaması sağlanır. İndüktans: Bobinin alternatif akımdaki direncidir. Birimi Ohm'dur. Entegre Devre: Bir kılıf içinde toplanmış elektronik öge topluluğu enterferans: İlgili yasa, tüzük ve yönetmenliklere uygun olarak sağlanan her türlü haberleşme hizmetini engelleyen, kesinti yapan ya da niteliğini bozan türlüyayın ve elektromanyetik etkiler. Karıştırma, parazit Eyeball: Amatörlerin yüz yüze görüşmeleri F F tabakası: Uzak mesafe HF haberleşmesinde etkili olan tabakadır. Gece F1 ve F2 tabakasının birleşmesinden meydana gelir. Gündüz F1 ve F2 olmak üzere iki kısma ayrılır. Atmosferin yerden 135 ila 6\pmzerodot\pmzerodot\ km aralığı f/D ratio: Odak Uzaklığı - Çap Oranı F1 tabakası: Yer yüzeyinden 152 -- 2\pmzerodot3 km mesafede olup radyo haberleşmesi için önemli bir yayınım ortamı değildir. Gece olunca F2 tabakası ile birleşir. F2 tabakası: Yer yüzeyinden 338 km yüksekte olup gündüz 85 km kalınlığındadır. Gece F1 tabakası ile birleşir. Fading: Bir gök dalgası iyonosferden kırılıp toprağa döndükten sonra yansıyarak tekrar iyonosferde kırıldıktan sonra antene ulaşıyor ve aynı zamanda başka bir gök dalgası iyonosferden kırılarak alıcı antene ulaşıyorsa faz farkından dolayı sinyalde bir değişme olur. Bu durum sinyal kuvvetinde azalma ve tekrar eski durumuna gelme şeklinde tekrarlanır. Atmosferik nedenlerden dolayı sinyal azalması. Farad: Sığa birimidir. Çok büyük bir değer olduğu için, alt katları kullanılır. Feed Horn: Kılavuz Anten Feeder: Besleyici, anten ile aygıt arasındaki kablo. İletim Hattı Filter: Süzgeç, sadece istenen frekans(lar)ı iletmek için tasarlanmış bir devre. fonetik alfabe: Ses ile yapılan haberleşme esnasında, yanlış anlamaları önlemek için, her harfin bir sözcük ile okunması fox hunt: Tilki avı, gizlenmiş bir vericinin bulunmaya çalışılması Frekans Yelpazesi: Frekans: 1 saniyede yapılan elektriki (ya da mekanik gibi) titreşim sayısıdır. Full Dublex: Aynı anda hem alma hem gönderme telefon gibi G GaAs: Gallium arsenide Gain: Kazanç geçici amatör telsizcilik belgesi: Türkiye ile mütekabiliyet koşulları mevcut yabancı ülkelerden alınmış amatör telsizcilik belgesi karşılığında Türkiye’de geçici olarak çalışmak isteyen amatör telsizcilere verilen amatör telsizcilik belgesi. gemi istasyonu: Deniz mobil servisindeki bir deniz aracındaki telsizi ya da limanda sürekli olarak demirlemiş olan araçtaki telsiz istasyonu. gemi tipi VHF telsiz aygıtı: Her tonajdaki gemilerde bulunması zorunlu ve standartlar yönetmenliğinde standartları belirlenmiş olan VHF deniz telsizi. General Coverage: Kısa dalga aygıtlarında kullanılan bu deyim, \pmzerodot\ -- 3\pmzerodot\ MHz arası tüm frekansların AM, CW ve SSB olarak kapsandığını belirtir. genlik modülasyonu: İletilmek istenen sinyalin (ses vs.) radyo frekans dalgasına, dalganın genliğini değiştirecek şekilde yüklenmesidir. GigaHertz, GHz: 1.000 MHz ground plane: Bir tür yönlü anten. ground wave propagation: Yer dalgası ile haberleşme ground wave: Toprak Dalgası. Dalganın vericiden elektrik dalgası olarak hareket etmesi. ground: Toprak grounding: Topraklama H HAM: Amatör Telsizci hamfest: Amatör Fuarı hamlet: Yeni başlamış amatör radyocu handle: Operatörün ismi harita: ABD, Dünya ve IOTA adaları ile ilgili bir Harmonik: Temel frekansın katları RF sinyalinin, ana frekansından başka, daha küçük genlikli, basit kat ya da askatlarındaki sinyaller hava aracı istasyonu: Hava mobil servisi içinde ve bir hava aracı üzerine takılmış telsiz istasyonu. hava mobil servisi: Hava sabit istasyonları ile hava aracı istasyonları ya da sadece hava aracı istasyonları arasındaki mobil haberleşme servisi. hava seyrüsefer servisi: Hava araçlarının yararlanmaları ve emniyetle kullanımları amacına yönelik bir telsiz seyrüsefer servisi. Heliax: Özel fiziki yapılışta koaksiyel kablo. İç iletken mono bakır, arada köpük ya da spiral sarımlı plastik dielektrik, üstte örgü yerine, spiral şeklinde kaynatılmış bakır boru bulunur. Bu yapısı nedeniyle RF kaybı çok azdır. Helix Antenna: Spiral şeklinde yapılmış yönlü anten Hell: Sayısal haberleşme modlarından birisi Henry (H): Bobin özindüksiyon katsayısı birimidir. Radyo frekans için çok büyük olduğu için alt katları kullanılır. Hertz (Hz): Frekans birimidir. 1 Hertz saniyede bir titreşim demektir. Heterodin: Antenden alınan sinyalin, başka bir frekansla birleştirilerek ara frekans elde edilme işlemi HF: (High Frequency) 3 -- 30 MHz Hi...: Sonuna geldiği tümcenin espri olduğunu ifade eden kısaltma Home Made: Evde yapılmış Home Page: Amatörlerin internette açtığı web siteleri Horizontal Polarizasyon: Radyo frekans dalgalarının yer yüzeyine koşut yayımı, yatay polarizasyon I IF shift: IF frekansını elektronik olarak orta/merkez frekanstan değiştiren bir fonksiyon. IF: (Intermediate Frequency) Yükseltme ve diğer sinyal işleme için dahili olarak dönüştürülmüş frekans. Ara frekans Image: Hayal; alıcı aygıtın kendi ürettiği, bandlarda harmonik olarak duyulan ve istenmeyen sinyal Inverted Vee Anten: Dipol antendir, yalnız besleme noktası ile her iki kol arasında yaklaşık $12\pmzerodot^\circ$ açı yapmalıdır. Her yön ile haberleşebilir. Isotropic: Anten hesaplamalarında kullanılan tek nokta anten ITU Zone: HF Planning ışınım: Herhangi bir kaynaktan doğan elektromanyetik enerjinin dalga şeklinde dışarıya yayılmasıdır. İ İletim Hattı: Aygıt ile Anten arası iletişimi sağlayan kablo. İyonosfer: Atmosferin yerden 6\pmzerodot\ -- 6\pmzerodot\pmzerodot\ km arası. 3\pmzerodot\ MHz’in altındaki uzak mesafe haberleşmesi iyonosfer tabakasında elektromanyetik dalganın kırılmasından dolayı gerçekleşir. İyonosfer yer yüzünden 5\pmzerodot\ -- 44\pmzerodot\ km mesafede olan ve serbest iyon, elektron içeren bir katmandır. Kullanılan frekans ve günün saatine bağlı olarak iyonosfer tabakası haberleşme mesafesini 1\pmzerodot\pmzerodot\ km’den 1\pmzerodot.\pmzerodot\pmzerodot\pmzerodot\ km’ye kadar değiştirir. Atmosferin üst katmanlarındaki iyonlaşma güneşten gelen morötesi\footnote{ultraviyole} ışınları tarafından gerçekleştirilir. Yeryüzünden farklı uzaklıkta olmak üzere değişik iyonosfer tabakaları mevcuttur. HF haberleşmesinde rol oynayan iyonosfer tabakaları D, E, Es, F1, F2 dir. Gece olunca F1 ve F2 Tabakaları tek bir F Tabakası oluştururur ve D ve E tabakaları kaybolur. J Jam, jamming: Yayın frekansında ikinci bir sinyalin bilinçli parazit yapması Jug: Büyük verici tüpü K kamu haberleşmesi: Kamu kuruluşlarının yürütmekle yükümlü olduğu kendi kuruluş yasasında belirtilen haberleşme. kara istasyonu: Hareket durumunda kullanılması düşünülmeyen mobil servisteki telsiz istasyonu. Katod: Elektron tüplerinde elektronların çıktığı öge, diyotların eksi (--) kutbu Kavite: Duplekser Key: Maniple ya da mikrofon mandalı Koşut Anten: Kazancın artması için koşut bağlanmış anten Kiss Protokolü: Paket radyoda kullanılan bir protokol Koaksiyel Kablo: Eş eksenli diye de anılan, ortada canlı uç, onun üzerinde yalıtkan ve yalıtkan üzerindeki (genellikle) örgü blendajdan ve bunların üzerine çekilen bir dış kılıftan oluşan kablo. Canlı ucun dış çapı ile yalıtkanın üst çapı, kablonun karakteristik empedansını belirler. kod haberleşmesi: Bir tümceyi ya da metni oluşturan önceden hazırlanmış birkaç harf ya da rakam öbeği ile gönderilmesi -- alınması. Konfirmasyon: Yapılmış bir QSO nun, QSL kartının gelmiş olması, bu şekilde ispatlanması Konnektör: Bağlantı parçası Kontrol İstasyonu: Belirli bir bölgede çalışann amatör telsiz servisi içindeki amatör telsiz istasyonlarının haberleşmelerini kontrolle görevlendiren sabit mobil amatör telsiz istasyonu kontrol istasyonu: Belirli bir bölgede çalışan amatör telsiz servisi içindeki amatör telsiz istasyonlarının haberleşmesini kontrolle görevlendirilen kontrol istasyonundaki sorumlu amatör telsizci. kontrol operatörü: Amatör telsiz haberleşmesini kontrol ile görevlendirilen kontrol istasyonundaki sorumlu amatör telsizci Kristal: Frekansın sabit tutulması istenen yerde kullanılan, doğadan elde edilen kuartz taşların belli ölçülerde kesimi ile elde edilen öge. kritik açı: Bir radyo dalgasının yere dönen en yüksek açısıdır ya da radyo dalgasının yere dönebilmesi için atmosfere girmesi olan gerekli açıdır. kritik frekans: Radyo dalgalarının atmosferde kırılma derecesi bunların frekansına bağlıdır. Meydana gelen kırılmanın miktarı dalganın frekansı ile ters orantılıdır. Düşük frekanslı dalgalar (HF) kuvvetli kırılmaya uğrarken yüksek frekanslı dalgalar çok az kırılmaya uğrarlar. Radyo dalgalarının frekansı arttırılacak olursa öyle bir noktaya gelinir ki dalga atmosferden doğrudan olarak kırılmadan geçerek uzaya gider. Bu frekansa kritik frekans denir. Kritik frekans öğle saatlerinde ve yaz mevsimi ortalarında en yüksektir. Ku-band: 11,7 ile 12,2 GHz aralığındaki uydu bandı L Ladder Line: Koşut Hat Li-Ion: (Lityum İyon) Ni-Cd, Ni-MH, vb'den daha iyi kapasiteye sahip olan yeniden şarj edilebilir pil, tekrarlanan tam olmayan şarj/deşarj döngülerinden sonra hafıza etkisi göstermez. Log Defteri: Haberleşme Kayıt Defteri. Amatör istasyonda yapılan tüm görüşmelerin kayıt edilmesi gerekli resmi işletme defteri. Röle üzerinden yapılan konuşmalar kayıt edilmez. Tarih, Görüşme saati (UTC olarak), Karşı istasyonun işareti, Alınan ve verilen raporlar işlenmelidir. İlave olarak gelen QSL, yollanan QSL, Karşı amatörün adı, Not kısmı bulunabilir. LOG Periyodik Anten: Geniş bandlı yagi anten Loop Anten: Çember ya da benzeri şekilde olup, iki ucu arasındaki ayarlı sığaç ile çok verimli çalışan anten. LUF: (Lowest Usable Frequency) Yayınımda kullanılabilecek minimum frekans. M Mail Box: Posta Kutusu, Radyo frekans yolu kullanılarak, sayısal haberleşme türlerinden birisi ile girilen, mesaj bırakılabilen ve bırakılmış mesajların okunabildiği bilgisayar. Maniple: Mors haberleşmesinde (CW) kullanılan basit anahtar temelli alet Manyetik Loop Anten: Çember ya da benzeri şekilde olup, iki ucu arasındaki ayarlı sığaç ile ayar yapılınca çok verimli çalışan anten. Ev içinde de çalışabilir. Marine Band Planı: Gemilerin haberleşmesine ayrılmış HF ve VHF frekans aralıkları MAY -- DAY: Genel tehlike işareti Match Box: bakınız, Anten Tuner Mega Hertz, MHz: 1.\pmzerodot\pmzerodot\pmzerodot\ kHz memory effect: Ni-Cd ve Ni-MH tipleri gibi yeniden şarj edilebilir piller, tekrarlanan tam olmayan şarj/deşarj döngülerinin bir sonucu olarak geçici olarak daha az kapasite kazanabilir. Şarj edilebilir pillerin kapasitelerini tam şarjdan daha düşük bir düzeyde yanlış bir şekilde “tam hafıza düzeyini ezberlemek” gibi bir yetenekleri olduğu için denir. Li-Ion piller bu etkiden yoksundur. Meteor scatter: Atmosfere giren meteorların oluşturduğu iyonizasyondan faydalanılarak yapılan VHF/UHF uzak mesafe görüşmesi Micro Wave: Mikro Dalga mobil servis: Mobil ve kara istasyonları arasındaki telsiz haberleşme servisi. Mobil Telsiz: Amatör telsiz servisi içinde, hareket durumunda iken ya da belirtilmemiş noktalarda duraklama esnasında çalıştırılan, kara ya da deniz taşıtlarına takılabilen amatör telsiz aygıtları Mode (Emisyon tipi): QSO yaparken kullanılacak yayın şekli, CW, SSB gibi Mode C: Sivil uçakların haberleşmede IFF modunu kullanmaları MODEM: (MOdulator -- DEModulator) sayısal haberleşmede telsiz ile bilgisayar arasında bulunması gerekli aygıt modifikasyon: Aygıtların teknik özelliklerinin değiştirilmesi. En çok yapılan dinleme aralığının açılması modülasyon: Taşınmak istenen bilgi sinyalinin, taşıyıcı radyo frekans dalgası üzerine, herhangi bir yöntem kullanılarak (frekans modülasyonu, genlik modülasyonu, faz modülasyonu gibi) yüklenmesidir. mors kodu: Radyo amatörleri tarafından uluslararası mors kodu kullanılır. Radyo amatörleri hiçbir şekilde şifreli ya da başka bir şekilde anlaşılmayan haberleşme yapamazlar. Motorboating: Alçak frekanslarda çalışırken, alıcıyı etkileyen istenmeyen sinyaller Multi Band Anten: Tek bir antenin, farklı frekanslarda da aynı verimle çalışabilmesi N Net (çevrim): Özellikle kısa dalgada, zor bulunan işaretler ile rahat çalışabilmek için, oluşturulmuş netlere girilir. Net Kontrol Operatörünün yönetiminde belirlenmiş Net kurallarına göre QSO yapılır. Net Control Station: Çevrim kontrol istasyonu Ni-Cd: (Nickel-Cadmium) Ni-MH: (Nickel-Metal Hydride) Node: Sayısal haberleşmede, kullanıcıların bağlandığı nokta. Notch filter: Parazit sinyallerini ortadan kaldırmak için keskin ve dar reddetme süzgeci O Offset frequency: Frequency difference between transmits and receives. Offset: Alma ve gönderme arasındaki frekans farkı, VHF röle = 6\pmzerodot\pmzerodot\ kHz, UHF = 7,6 MHz Ohm Yasası: Direnç, akım ve gerilim arasındaki bağlantıyı belirleyen Ohm: Direnç birimi Okean: Rusya’nın alçak yörüngeli uydu sistemi olağanüstü durum telsiz haberleşmesi: Can ve mal emniyeti, milli güvenlik ile ilgili olarak önceden görevlendirilmiş herhangi bir amatör telsizcinin yaptığı telsiz haberleşmesi. Op-amp: (OPerational AMPlifier) İşlemsel Yükselteç Osilatör: Pozitif geri beslemeli kuvvetlendirici Osiloskop: Elektriksel işaretlerin ölçülüp değerlendirilmesinde kullanılan aletler içinde en geniş ölçüm olanaklarına sahip olan osiloskop, işaretin dalga şeklinin, frekansının ve genliğinin aynı anda belirlenebilmesini sağlar. Over Modulation: Aşırı modülasyon. Modüle edici sinyalin, taşıyıcı dalgaya oranla daha yüksek düzeyde olması sonucu, modüleli sinyalin bozulması Overcharge: Akünün fazla şarj edilmesi P Packet Radio: Paket Radyo, AX.25 protokolü kullanan ve bilgilerin satır satır yollanması ve onay beklenmesi mantığıyla çalışır Pactor: Bir sayısal haberleşme modu PAL: (Phase Alteration by Line) Avrupa renkli TV yayın sistemi. 625 satır kullanır. Paratoner: Yıldırımdan korunmak amacıyla kullanılır. Parawatch: (Dualwatch) Parazit: Hava koşullarından (yıldırım, statik vb), endüstri ya da evlerden kaynaklanan ve telsiz alıcılarında alışı zorlaştıran RF gürültüsü Peak to Peak: Tepeden Tepeye Perigee: Uydunun dünyaya en yakın olduğu nokta Periyod: Radyo dalgasının bir titreşimini yaptığı süre. \nicefrac{1}{frekans} yolu ile hesaplanır. Pile-Up: (Yığılmak) Bir frekansta çağrı yapan amatörün o frekansta diğer amatörler tarafından QSO yağmuruna tutulmasıdır. Genellikle az sayıda amatör olan ülkelerde görülür. Pirate: Çağrı işareti olmadan havaya çıkan kişi Plate: Elektron tüpünün elektronları toplayan kısmı, anod Polarizasyon: Antenin radyo dalgalarını uzaya yayış biçimi, dikey (vertikal), yatay (horizontal), dairesel (circular). Radyo dalgaları antene koşut yayımlanır. Yani anten dikey ise dikey, yatay ise yatay polarizasyon oluşur. Alıcı antenin de alacağı polarizasyona göre yönlenmesi gereklidir. Port: Bilgisayarın giriş çıkış kapıları Portatif telsiz: Amatör telsiz servisi içinde, hareket durumunda ya da belirtilmemiş noktalarda duraklama esnasında geçici olarak çalıştırılabilen amatör telsiz aygıtları Pot, Potansiyometre: Ayarlı direnç Pozitif Kutup: Artı uç Preamp: (Preamplifier) ön kuvvetlendirici Prefix: Çağrı işaretinde, işaret sahibinin bağlı olduğu ülkeyi belirleyen ilk iki karakter Priority Channel: Kanallar aygıt tarafından otomatik taranırken (scan), diğer kanallardan farklı olarak her an kontrol ettiği öncelikli kanal Priority watch: Seçili bir frekans tarafından her zaman düzenli aralıklarla alınan alım modu, VFO farklı frekansa ayarlandığında kontrol edilir. Product detector: SSB sinyalinin alıcıda demodüle edilmesinde kullanılan sistem Propogasyon: Radyo Frekans dalgalarının atmosfer içindeki yayılımı Q Q Kodları: Amatör (ve profesyonel) telsizcilerin zamandan kazanmak ve yanlış anlamaları önlemek için kullandığı ve Q harfi ile başlayan kısaltmalar QSL Büro: Görüşülen istasyona yollanacak QSL kartın, onun üyesi bulunduğu amatör derneğe yollanması, o derneğin QSL Kart ile ilgilenen kısmı QSL Kartı: Amatör telsizciler arasında yapılan haberleşmenin alındığını ve anlaşıldığını belirten ve birbirlerine bu durumu onay için gönderilen belge. Üzerinde yollayan istasyon ile ilgili bilgiler ve işareti, CQ ve ITU bölge numaraları, görüşülen istasyonun işareti, tarih, UTC saat, sinyal raporu bilgileri her zaman olmalıdır. QSL Manager: Kendi adına gelen QSL kartların alımı ve yollanması ile ilgilenmesi amacıyla, Amatör tarafından belirlenen üçüncü bir kişidir. Quad Anten: Kare şeklinde, her bir kolu çeyrek dalga uzunluğundaki anten Quagi: Driven elemanı Quad, diğer ögeleri yagi türü olan anten R Radio Clock: Saat sinyal yayını yapan radyolar radyo D/F: Telsiz dalgalarını alarak bir istasyonun yönünün bulunması. radyo dalgaları: 3\pmzerodot\pmzerodot\ GHz’in altında frekanslarda olup, yapay bir kılavuz olmaksızın boşlukta yayılabilen elektromanyetik dalgalar. radyo telezizyon yayını: Elektromanyetik dalgalar yolu ile doğrudan kitle haberleşmesi amacı ile yapılan ses, ses -- resim ya da diğer tip yayınları kapsayan yayın türleri. Rectifier: Doğrultucu REF-UNION (France): Fransa Radyo Amatörleri Kulübü Reflected power: Non-radiated power dissipated as heat when the transmitter is mismatched to the antenna or load. Repeater: Gelen sinyali alan ve genişletilmiş iletişim alanı için yeniden ileten radyo sistemleri. Repeater/Röle: Doğrudan haberleşme sağlanamayan yerler için yüksek bir noktaya kurulan sistemdir. Radyo amatörlerine tahsis edilen frekanslarda 28 MHz ve daha yukarıda olan frekanslarda röle kullanılır. 28 MHz için fark (shift) frekans -- 1\pmzerodot\pmzerodot\ kHz’dir. 144 -- 146 MHz 2 m bandı için fark frekans –6\pmzerodot\pmzerodot\ kHz’dir. Yani 145,7\pmzerodot\pmzerodot\ rölesini kullanmak için 145,7\pmzerodot\pmzerodot\ MHz -- \pmzerodot,6\pmzerodot\pmzerodot\ MHz = 145,1\pmzerodot\pmzerodot\ MHz’den gönderme yapılır ve 145,7\pmzerodot\pmzerodot\ MHz’den dinleme yapılır. Rölelerde fark frekans aynı anda aynı frekansta hem alma ve hem gönderme yapmada doğan zorluktan kaynaklanmaktadır. Rezonans: Bobin ve sığacın belirlenmiş bir frekansta $X_{L} = X_{C}$ olması, ardıl ya da koşut rezonans devreleri RF ground: RF'ye maruz kalma risklerini ortadan kaldırmak ve RFI'yı azaltmak için amatör ekipmanın toprağa bağlanması. Rig: Amatörün aygıtı Roger Beep: CB'de tek bip, normalde ise di dah dit ‘‘K’’ işaretinin konuşma bitip, mikrofon PTT mandalı bırakılınca otomatik yollanması Roger: Anlaşıldı, tamam anlamında. rotor: Yönlü antenlerin yönünün uzaktan kumanda ile istenilen yöne çevrilmesine yarayan motor röle aygıtı: Amatör telsiz aygıtları arasında haberleşmeyi kolaylaştırmak amacıyla bir verici istasyondan aldığı sinyalleri otomatik olarak başka bir frekansta alıcılara yayınlayan aktarıcılar röle haberleşmesi: Bir tekrarlayıcı (Röle) üzerinden yapılan görüşme. röle istasyonu: Amatör telsiz servisi içinde amatör amaçla kullanılan röle aygıtlarının bulunduğu yer. Rubber Duck: El aygıtlarının plastik anteni (cop) S S-meter: Alıcıda gelen sinyal düzeyinin gorüldüğü gösterge S/N, (Signal to Noise Ratio): gürültünün sinyale oranı sabit istasyon: Amatör telsiz servisi içinde, ruhsatnamesinde adresi ve coğrafi koordinatları yer alan ve belirtilen adres dışında ancak TK.nun izniyle kullanılabilen amatör telsiz aygıtları. sabit servis: Belirlenmiş sabit noktalar arasındaki telsiz haberleşme hizmetleri. Sabit telsiz: Amatör telsiz servisi içinde, ruhsatnamesinde adresi ve coğrafi koordinatları yeralan ve belirtilen adres dışında ancak TK’nin izniyle kullanılabilen amatör telsiz aygıtları sahil telsiz istasyonu: Deniz mobil servisi içinde hizmet gören bir kara istasyonu. Scan Edge: End and start frequencies for a scanning range. Scan: Continually sweeping frequencies looking for signals. Scratch Pad Memory: Temporary frequency memories for quick access. Second Hand: Kullanılmış, ikinci el Selectivity: Alıcıda seçicilik, istenen sinyalin, seçilip alınabilmesi Sell-Call: Selective Calling Semafor: Denizcilikte kullanılan haberleşme bayrakları Semi Duplex: Alternatif olarak farklı frekanslarda iletilen ve alan bir işlem modu gerçekleştirilir. Semiconductor: Yarıiletken; transistör, diyot ve benzeri. Sensitivity: Alıcıda hassasiyet, zayıf sinyallerin alınabilmesi Sığaç: İki kutuplu, kutuplar arasında içyükül bir yalıtkan bulunan öge, birimi Farad. simplex çalışma: Tek frekans kullanılır ve haberleşme iki yönlüdür. SITOR-A: Radyo sistemi üzerinden tek yönlü teleprinting, mode A SITOR-B: Radyo sistemi üzerinden tek yönlü teleprinting, mode B (FEC mode) silent key: Ölmüş amatör simplex: Gönderme ve alma frekansının aynı olduğu bir işlem modu. skywarn: Ulusal Hava Durumu Servisi için eğitimli gönüllü fırtına gözlemcileri. solar Data: Güneş ışınları ile RF yayılımı arasındaki bağlantı solid state: Transistör, diyod ve entegre gibi (vakum tüp ) olmayan elektronik ögeler Special Event Station: Özel gün kutlama istasyonu Speech processor: Göndermeçte, modülasyon düzeyinin kontrolü Split Çalışma: Kısa dalgada, gönderme ve dinleme işlemlerinin, aralarında 5,10 kHz gibi fark bulunarak çalışma şekli. Split: Gönderme ve alma frekansının farklı olduğu bir mod Sporadic E: İyonosferdeki E tabakasının özelliklerinden faydalanılarak VHF ve UHF bandında yapılan uzak görüşme türü SQL, (SQueLch): Ayarlanmış koşullar için ses çıkışını sessizleştiren bir işlev. SSB Haberleşme: Single Side Band. Ses ile yapılan görüşme. Bu emisyon tipi, Radyo frekans dalgasının tek yanbandının kullanılması ve tüm gücün burada yoğunlaşması sayesinde AM ya da FM görüşmeye nazaran daha uzak mesafe ile ses haberleşmesi sağlar. Tek Yanband Suffix: Son ek, Çağrı işaretine prefiks ve bölge numarasından sonra gelen ve sadece o kişiye özel 1, 2 ya da 3 harfli karakter Surface Wave: Yer dalgası T Tank Devresi: Bobin ve sığacın koşut bağlanıp frekansı belirledikleri devre telekomünikasyon: İşaretlerin, sinyallerin yazı, resim, ses ya da herhangi bir nitelikteki bilginin telli, telsiz, optik ya da diğer elektromanyetik sistemler aracılığı ile gönderilmesi ve alınması. telsiz haberleşmesi: Telsiz dalgaları ile yapılan iletişim. Telsiz Yasası: 2813 Sayılı ve 5.4.1983 tarihli yasa telsiz yayın kontrolü: Olağanüstü durumlar ile ülkenin güvenliğini ilgilendiren durumlarda, sıkıyönetim, seferberlik ve savaş durumunda düşman uçak, gemi ve diğer muhabere elektronik aygıtların elektromanyetik yayınlarından seyrüsefer yardımcısı olarak ya da istihbarat amacıyla istifade etmelerine engel olmak amacıyla, bu yayınların geçici ya da süresiz olarak durdurulması ya da kısıtlanması. Telsiz Yönetmeliği: 06.10.1983 gün ve 18183 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan yönetmelik. Telsiz: Aralarında herhangi bir fiziki bağlantı olmaksızın elektromanyetik dalgalar yolu ile açık, kodlu ya da şifreli olarak ses, veri ve resimleri almaya -- vermeye ya da yalnızca almaya, vermeye yarayan sistemlerdir. Time Out: Rölelerin uzun süre açık kalmasını önlemek amacıyla, belli bir süre açık kaldıktan sonra otomatik olarak kapanması ve bunu sağlayan devre Toroid: Yuvarlak bobin, trafo, ferit nüve Transceiver, (TRANSmitter -- ReCEIVER): alıcı verici aygıt Transformatör: Gerilim dönüşümü yapan, silisli saç üzerine sarılmış bir ya da birden fazla sargıdan oluşan öge, Oto transformotör, tek sargılı, çok uçlu trafo, varyak, Transmisyon Hattı: Aygıt ile anten arası iletimi sağlayan kablo Transverter: Bir frekanstan aldığı sinyali, frekansını değiştirip başka bir frekanstan veren aygıt. Röle değil, çünkü transverterler, alıcı aygıtların, başka bandları dinlemesi için geliştirilmiştir. Trap: Anten üzerine yerleştirilen ve aynı anten ile farklı frekanslarda da çalışma olanağı sağlayan, genellikle koşut bağlı bobin ve sığaçtan oluşan parça trickle charge: Akünün sürekli şarjda kalması sonucu aşırı şarj olmaması için uygulanan yöntem, az akımla darbeli şarj Tristör: AA ya da DA devrelerde kullanılan yarı iletken Tropo: Meteorolojik ortama bağlı olarak VHF ve UHF frekanslarında yapılan uzak görüşmeler. trunk telsiz: Frekans bandlarının, verimli kullanımı için, boş kanallara otomatik olarak yönlendirilen telsiz. U Uplink: Kullanıcının tekrarlayıcıya ya da uyduya iletme frekansı. uydu haberleşmesi: Amatör telsizcilerin uydu aracılığı ile yaptıkları amatör telsiz haberleşmesi V Vacuum Tube: Elektron Lambası Varyak: Gerilim ayarı yapılan, ayarlı Varicap, (VARIable CAPacity Diode): Uçlarındaki ters polarmaya bağlı olarak kapasite değişikliği gösteren diyot veri: Olayların, sayıların, harflerin ve simgelerin birini ya da tümünü göstermek için kullanılan genel tanım. VERON, (Vereniging voor Experimenteel Radio Onderzoek in Nederland): Hollanda Radyo Amatörleri Birliği Vertical Antenna: Dikey Anten Vertical Polarization: Radyo dalgalarının yer yüzeyine dik hareket etmesi, Vibrolex: Otomatik maniple Voice Communication: Ses ile yapılan görüşme. SSB, AM, FM gibi W wave lenght: Dalga boyu. Radyo dalgasının 1 periyodunda aldığı yol. Hız/frekans formülü ile hesaplanır. Weather Alert: NOAA yayın istasyonu uyarı sinyalleri iletir. windom anten: 1/6 BALUN ile kullanılan, 3,5 -- 7 -- 14 -- 21 ve 28 MHz bandlarında çalışan anten. X X-Beam: X şeklinde konstrüksiyonu olan 2 ögeli Yagi anten Y Yagi anten: Bir dipol antenin önüne (direktör) ya da arkasına (reflektör) uygun boyda bir öge daha ilave edilirse bir Yagi anten yapılmış olur. Bu halde dipol anten ögesi Driven adını alır. Genellikle reflektör ögesi 1 adet, direktör ögeleri birden fazla olur. Antenin, Direktör öge yönünde maksimum, yan taraflardan ise minimum kazancı vardır. yatay polarizasyon: Antenden, sinyalin yer yüzeyine koşut yayılması Z Zener Diyot: Devreyi ters bağlı olarak bağlandığında, uçlarındaki gerilim değeri sabit kalan diyot Zero Bit: iki frekansın aynı olması durumunda, kulak ile duyulmayan ses. |
Teknik Bilgi >
